riklam

ئه‌مڕۆ له‌ مێژوودا

جیهان 09:18 AM - 2021-04-16
.

.

641: فه‌تحی میسر و كه‌وتنی قه‌ڵای بابلیه‌كان له‌سه‌ر ده‌ستی عه‌مری كوڕی عاس، دوای ئابڵوقه‌یه‌ك كه‌ نزیكه‌ی حه‌وت مانگی خایاند.

 

1797: له‌دایك بوونی (میسیۆ) له‌شاری مرسیلیای فه‌ره‌نسا.

 

1889: له‌دایك بوونی (چارلس سینه‌ چاپلی) ناسراو به‌ (چارلی چاپلن) له‌ له‌نده‌نی پایته‌ختی به‌ریتانیا، و (چارلی چاپلن) باوكی له‌ساڵی (1894) كۆچی دوایی كردووه‌.

 

1906: سه‌ره‌تای ئیشپێكردنی شه‌مه‌نده‌فه‌ری خێرا له‌ (شینباشی) بۆ (كوبه‌) له‌ یابان.

 

1917: سه‌ركرده‌ی حیزبی شیوعی به‌لشه‌فی (فلادیمیر لینین) ده‌گه‌ڕێته‌وه‌ بۆ پایته‌ختی روسیا (بیترۆگراد) دوای به‌ستنی گرێبه‌ستێكی ته‌واو له‌ تاراوگه‌ تا ده‌سه‌ڵاته‌كانی شۆڕشی روسی بگرێته‌ ده‌ست و ئه‌وه‌ش دوای مانگێك له‌ لابردنی قه‌یسه‌ر نیكۆلای دووه‌م.

 

1938: ئیتالیا و شانشینی یه‌كگرتوو رێكه‌وتننامه‌یه‌كیان مۆركرد كه‌ هه‌ردوو وڵات جه‌خت ده‌كه‌نه‌وه‌ له‌سه‌ر سه‌ربه‌خۆیی هه‌ریه‌ك له‌ یه‌مه‌ن و سعودیه‌ و هه‌وڵنه‌دانی هه‌ریه‌ك له‌و دوو ده‌وڵه‌ته‌ داگیركاره‌ بۆ به‌ده‌ستهێنانی پێگه‌ی به‌هێزی نوێ له‌و دو وڵاته‌دا.

 

1948: نه‌هامه‌تی فه‌له‌ستینی.

 

1948: دامه‌زراندنی (ریكخراوی ئه‌وروپی بۆ هاریكاری ئابووری).

 

1955: هه‌ره‌سهێنانی كانی (شاخی بوتا) له‌ ساسیبو بناگازاكی كه‌ بووه‌ هۆی مردنی 68 كه‌س.

 

1959: بارزانیه‌كان گه‌ڕانه‌وه‌ بۆ عێراق له‌ دوای 12 ساڵ له‌ تاراوگه‌ له‌ یه‌كیه‌تی سۆڤیه‌تی پێشوو، له‌ رێگای به‌سره‌وه‌ هاتنه‌وه‌ ناو خاكی عێراق له‌سه‌ر كه‌شتی (گرۆزیا)ی روسی.

 

1972: هه‌ڵدانی كه‌شتی ئاسمانی (ئه‌پۆلۆ 16) به‌ ئاراسته‌ی مانگ.

 

1975: سه‌رۆكی میسری محه‌مه‌د ئه‌نوه‌ر سادات، محه‌مه‌د حوسنی موباره‌كی دانا به‌ سه‌رۆكی وڵات.

 

1981: دامه‌زراندنی زانكۆی سلێمانی.

 

1987: كیمیابارانكردنی (بالیسان و شێخ وه‌سان) له‌ لایه‌ن ده‌سه‌ڵاتدارانی عێراقیه‌وه‌.

 

1988: مۆساد (خلیل الوزیر/ ڕبو جهاد)ی تیرۆركرد كه‌ یه‌كێك بوو له‌ سه‌ركرده‌كانی بزووتنه‌وه‌ی فه‌تح له‌ تونس.

 

1991: سه‌ركرده‌ی سۆڤیه‌تی (میخائیل گۆرباچۆڤ ) هه‌ستا به‌ سه‌ردانی یابان، و ئه‌و سه‌ردانه‌ یه‌كه‌مین سه‌ردانی سه‌ركرده‌یه‌كی سۆڤیه‌تی بوو بۆ یابان.

 

1991: سه‌رۆكی ئه‌مه‌ریكا (جۆرج بۆش) بڕیاریدا كه‌ سوپای ئه‌مریكا یارمه‌تی ئاواره‌ كورده‌كانی باشور بده‌ن.

 

1992: ( نه‌جیبوڵڵا) ی سه‌رۆكی ئه‌فغانستان پاش (14ساڵ)  حوكم ده‌ستی له‌ كار كێشایه‌وه‌.

 

1993: دانانی هێڵی 36 بۆ پاراستنی (هه‌رێمی كوردستان) له‌ رژێمی به‌غداد.

 

1993: راگه‌یاندنی هه‌رێمی سربرنیتسا له‌ بۆسنه‌ و هه‌رسك كه‌ له‌ لایه‌ن نه‌ته‌وه‌ یه‌كگرتووه‌كانه‌وه‌ پارێزرابوو.

 

1993: عبدالله ئۆجه‌لان كۆنگره‌یه‌كی ڕۆژنامه‌نوسی له‌ لوبنان گرت، ستایشی تۆرگۆت ئۆزالی كرد، هه‌روه‌ها پ.ك.ك شه‌ڕی وه‌ستاند.

 

1993: یه‌كه‌م كاری خۆكوژی له‌ ئیسرائیل ئه‌نجامدرا.

 

1995: پاپا یۆحه‌ننا پۆلسی دووه‌م به‌ بۆنه‌ی جه‌ژنی فه‌له‌كانه‌ له‌ ڤاتیكان ناڕه‌زایی خۆی ده‌ربڕی به‌رامبه‌ر به‌ چه‌وسانه‌وه‌ی كورد به‌ گشتی.

 

2003: قۆناغی دووه‌می شه‌ڕی داگیركردنی عێراق ته‌واوبوو به‌ له‌ناوبردنی ده‌سه‌ڵاتی رژێمی به‌عسی عێراق و ده‌ستپێكردنی قۆناغی دووه‌می دامه‌زراندنی ده‌سه‌ڵاتی دیموكراتی فیدراڵی نوێ له‌ عێراق.

 

2011: دادگای كارگێڕی له‌ میسر بڕیارێكی ده‌ركرد به‌ هه‌ڵوه‌شانه‌وه‌ی حیزبی نیشتمانی دیموكراتی كه‌ ده‌سه‌ڵاتی ته‌واوی هه‌بوو به‌سه‌ر ژیانی سیاسی وڵاتدا بۆ چه‌ندین ساڵ تا هه‌ڵگیرسانی شۆڕشی 25ی ینایه‌ر، و هه‌روه‌ها له‌ بڕیاره‌كه‌دا هاتبوو ده‌ست بگیرێت به‌سه‌ر موڵكه‌كانی حیزب و راده‌ستكردنی بۆ ده‌وڵه‌ت.

 

2014: بردنه‌وه‌ی یانه‌ی ریاڵ مه‌درید به‌ جامی مه‌لیكی ئیسپانیا دوای سه‌ركه‌وتنی به‌سه‌ر ركابه‌ری سه‌ره‌كی به‌رشه‌لۆنه‌ 2-1 له‌ یاری كۆتایی كه‌ له‌ یاریگای میستایا ئه‌نجامدرابوو.

 

2014: وه‌رگه‌ڕانی كه‌شتی كۆریای باشور سیئۆل كه‌ ژماره‌یه‌ك قوتابی ئاماده‌یی هه‌ڵگرتبوو، كه‌ بووه‌ هۆی وه‌فاتی 6 كه‌س له‌ كۆی 459 كه‌س و نزیكه‌ی 277 كه‌سیش بێ سه‌روشوێن بوون.

 

 

 

له‌دایكبوون:

 

778: مه‌لیك لویس الورع، مه‌لیكی فه‌ره‌نجه‌ و ئیمبراتۆری ئیمبراتۆریه‌تی كارۆلنجی.

 

1755: ئیلیزابیس لویز فیگ لوبورن، ژنه‌ نیگاركێشی فه‌ره‌نسی.

 

1844: ئه‌ناتۆل فرانس، نوسه‌ری فه‌ره‌نسی و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵی ئه‌ده‌بی ساڵی 1921ز.

 

1867: ویلبر رایت، یه‌كێكه‌ له‌ برایانی رایتی ئه‌مریكی كه‌ فڕۆكه‌یان داهێنا.

 

1889: چارلی چاپلن، ئه‌كته‌ری ئه‌مریكی/به‌ریتانی كه‌ به‌ كۆمیدیای بێده‌نگ به‌ناوبانگبوو.

 

1924: حه‌نا مینا، نوسه‌ری سوری.

 

1927: پاپا بندكتی شانزه‌هه‌م، پاپای كه‌نیسه‌ی رۆمانی كاسۆلیكی.

 

1940: شاژن مارگرێتی دووه‌م، شاژنی دانیمارك.

 

1947: كه‌ریم عه‌بدولجه‌بار، یاریزانی تۆپی سه‌به‌ته‌ی ئه‌مریكی.

 

1948: عمار الشریعی، مۆسیقاری میسری.

 

1953: ئیڤا، ژنه‌ ئه‌كته‌ری میسری.

 

1954: ئیلین باركین، ژنه‌ ئه‌كته‌ری ئه‌مریكی.

 

1960: بییر لیتبارسكی، یاریزان و راهێنه‌ری تۆپی پێی ئه‌ڵمانی.

 

1960: رافائیل بینیتز، یاریزان و راهێنه‌ری تۆپی پێی ئیسپانی.

 

1965: مانویل ئه‌نریكه‌ میخوتو گونزالیز، دادوه‌ری تۆپی پێی ئیسپانی.

 

1965: مارتن لورنس، ئه‌كته‌ری ئه‌مریكی.

 

1966: یوسف مه‌نسور، ئه‌كته‌ر و یاریزانی (كۆنگ فۆ)ی میسری.

 

1966: شمسول مایدن، دادوه‌ری تۆپی پێی سه‌نگافوری.

 

1971: سیلینا، ژنه‌ گۆرانیبێژی مه‌سكیكی/ئه‌مریكی.

 

1973: ئیكون، گۆرانیبێژی ئه‌مریكی.

 

1977: فریدریك لیونگبرگ، یاریزانی تۆپی پێی سویدی.

 

1987: ئه‌مه‌ل عه‌نبه‌ری، ژنه‌ گۆرانیبێژ و ئه‌كته‌ری مه‌غریبی.

 

1987: ئارون لینون، یاریزانی تۆپی پێی ئینگلیزی.

 

1990: لورین نیكلسۆن، ژنه‌ ئه‌كته‌ری ئه‌مریكی.

 

 

 

وه‌فات:

 

744: وه‌لیدی كوڕی یه‌زید، خه‌لیفه‌ی ئه‌مه‌وی.

 

1828: فرانشیسكۆ گۆیا، نیگاركێشی ئیسپانی.

 

1940: شێخ عه‌بدولحه‌میدی كوڕی بادیس، چاكخوازی جه‌زائیری و سه‌ركرده‌ی بزووتنه‌وه‌ی چاكخوازی له‌ جه‌زائیر.

 

1958: روزالیند فرانكلین، ژنه‌ زانای كیمیای فیزیائی به‌ریتانی.

 

1970: زه‌یف ئه‌حمه‌د، ئه‌كته‌ری میسری.

 

1972: یاسوناری كواباتا، ئه‌دیبی یابانی و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵی ئه‌ده‌بی ساڵی 1968ز.

 

1988: خلیل الوزیر، یه‌كێك له‌ سه‌ركرده‌كانی بزووتنه‌وه‌ی فه‌تح.

 

2008: توركی هنداوی، عه‌سكه‌رتاری یه‌مه‌نی.

 

2008: ئیدوارد نورتون لورنتز، زانای ئه‌مریكی له‌ بیركاری و ره‌سه‌دی ئاسمانی.

 

جه‌ژن و بۆنه‌كان:

 

رۆژی ئاڵا له‌ جه‌زائیر.

رۆژی سه‌ربه‌خۆیی كۆیله‌ له‌ واشنتۆن دی سی.

 

PUKmedia حسێن هه‌ڵه‌بجه‌یی

 

 

ئەمانەش ببینە

زۆرترین خوێنراو

هەواڵەکان دەنێرین بۆ مۆبایلەکانتان

ئەپڵیکەیشنی

app دابەزێنە

Play store app store app
The News In Your Pocket