riklam

ئـه‌مڕۆ لــه‌ مــێژوودا

جیهان 07:45 AM - 2020-07-07
.

.

رووداوه‌كان:
1124: دانیشتوانی شاری (سور)ی كه‌ناریی راده‌ستی ئابڵوقه‌ی خاچپه‌رستان بوون كه‌ مه‌به‌ست لێی كۆنترۆڵكردنی شاره‌كه‌ بوو.
1543: هیزه‌كانی فه‌ره‌نسه‌ شاری لۆكسمبۆرگیان داگیركرد.
1798: ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كان دوورگه‌كانی هاوای خسته‌ سه‌ر خۆی.
1807: مۆركردنی رێكه‌وتننامه‌ی (تیلسیت) له‌ نێوان ئیمبراتۆریه‌تی فه‌ره‌نسی و ئیمبراتۆریه‌تی روسی و ئه‌وه‌ش له‌ میانی ئه‌و ماوه‌یه‌ی كه‌ ئیمبراتۆری فه‌ره‌نسی ناپلیۆن پۆناپارت جه‌نگی سازدابوو وه‌ ناسرابوو به‌ جه‌نگه‌كانی ناپلیۆنی.
1846: هێزه‌ ئه‌مریكیه‌كان هه‌ردوو شاری (مونتیری) و (یربا بوینا)یان داگیركرد كه‌ یه‌كه‌مین هه‌نگاو بوو بۆ دانه‌پاڵی كالیفۆرنیا بۆ سه‌ر ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كان.
1863: سه‌ره‌تای خزمه‌تی سه‌ربازیی له‌ ویلایته‌ یه‌كگرتووه‌كان، وه‌ بڕی به‌خشین له‌ خزمه‌تی سه‌ربازی بریتی بوو له‌ سه‌د دۆلار.
1865: له‌سێداره‌دانی چوار هاوڵاتی له‌ تیرۆركردنی سه‌رۆكی ئه‌مریكی ئه‌براهام له‌نكۆلن.
1923: ده‌وڵه‌ته‌ كوردیه‌كه‌ی شێخ مه‌حمودی حه‌فید هه‌ڵوه‌شێنرایه‌وه‌ له‌ لایه‌ن ده‌سه‌ڵاتی پاشایه‌تی به‌ ئامۆژگاری به‌ریتانیا به‌هۆی راپه‌ڕینه‌كانی جه‌ماوه‌ری باشووری كوردستان.
1930: سه‌ره‌تای دروستكردنی بینای به‌نداوی (هۆفه‌ر) له‌ ویلایه‌ته‌ یه‌كگرتووه‌كان.
1937: روودانی رووداوی پردی (ماركۆ پۆلۆ) له‌ نێوان هێزه‌كانی یابان و هێزه‌كانی چین، كه‌ رێگای خۆشكرد بۆ ئه‌وه‌ی یابانیه‌كان بڕۆنه‌ ناو (په‌كین)ی پایته‌خت.
1937: به‌ریتانیا كتێبه‌ سپیه‌كه‌ی دانا كه‌ تایبه‌ت بوو به‌ دابه‌شكردنی فه‌له‌ستین.
1951: سه‌ره‌تای په‌خشی ته‌له‌فزیۆنی ره‌نگاوڕه‌نگ له‌ ویلایته‌ یه‌كگرتووه‌كان.
1965: سه‌ره‌تای په‌خشی ته‌له‌فزیۆنی له‌ سعودیه‌.
1969: ده‌رچوونی به‌یاننامه‌ی زمانه‌ فه‌رمیه‌كان له‌ كه‌نه‌دا كه‌ به‌ پێی ئه‌و بڕیاره‌ یه‌كسانی درا به‌ به‌كارهێنانی زمانی فه‌ره‌نسی و زمانی ئینگلیزی له‌ سه‌رتاسه‌ری شوێنه‌كانی حكومه‌تی فیدرالی.
1978: سه‌ربه‌خۆیی دوورگه‌كانی سوله‌یمان له‌ شانشینی یه‌كگرتوو.
1986: حكومه‌تی ئه‌رده‌نی بڕیارێكی ده‌ركرد كه‌ نوسینگه‌كانی بزووتنه‌وه‌ی فه‌تح له‌ ئه‌رده‌ن دابخرێن دوای تێكچوونی په‌یوه‌ندیه‌كان له‌ نیوان مه‌لیك حسین و سه‌رۆكی بزووتنه‌وه‌كه‌ یاسر عه‌ره‌فات.
1991: مۆركردنی رێكه‌وتننامه‌ی (بریونی) كه‌ كۆتایی به‌و جه‌نگه‌ هێنا كه‌ یوگوسلافیا كردی بۆ سه‌ر سلۆفینیا و سلۆفینیا سه‌ربه‌خۆیی وه‌رگرت.
1994: هێزه‌كانی یه‌مه‌نی باكوور یان با بڵێین هێزه‌كانی حكومه‌ت چوونه‌ شاری عه‌ده‌نی پایته‌ختی به‌شی باشوور له‌ قۆناغی كۆتایی جه‌نگی ئه‌هلی كه‌ مه‌به‌ستی نه‌مانی یه‌كیه‌تی بوو له‌ نێو هه‌ردوو به‌شه‌كه‌دا.
1999: بڵاوكردنه‌وه‌ی یه‌كه‌م ژماره‌ی گۆڤاری (ئاینده‌) به‌ سه‌رپه‌رشتی م. حسێن عارف و سه‌رنوسه‌ر: دڵشاد عه‌بدوڵا، له‌ هه‌ولێر.
2003: دامه‌زراندنی حیزبی شیوعی یه‌كگرتوو له‌ ئه‌رمینیا.
2003: نه‌شته‌رگه‌ری بۆ دوو كچه‌ ته‌مه‌ن 29 ساڵه‌كه‌ (لاله‌) و (لاده‌) ئه‌نجامدرا كه‌ ئێرانی بوون، جوڵه‌ی سه‌ریان به‌ یه‌كه‌وه‌ بوو، گروپی پزیشكه‌كان پێكهاتبوون له‌ 6 پسپۆڕی جیهانی و 18 پسپۆڕی سه‌نگافوره‌ له‌ نه‌خۆشخانه‌ی زانكۆی سه‌نگافوره‌، به‌ڵام به‌داخه‌وه‌ نه‌شته‌رگه‌یه‌كه‌ سه‌ركه‌وتوو نه‌بوو و هه‌ردوكیان وه‌فاتیانكرد.
2004: یاسای سه‌لامه‌تی نیشتمانی راگه‌یه‌نرا.
2005: له‌ كاتی كۆبوونه‌وه‌ی ساڵانه‌ی وڵاتانی زلهێز له‌ له‌نده‌ن چه‌ند ته‌قینه‌وه‌یه‌ك ئه‌نجامدرا له‌ لایه‌ن تیرۆریستانه‌وه‌، بۆ سه‌ر میترۆیه‌ك و پاسیكی گواستنه‌وه‌ كه‌ بووه‌ هۆی كوژرانی 52 كه‌س و برینداریوونی نزیكه‌ی 700 كه‌س.
2007: ته‌قینه‌وه‌ له‌ شاری (ئامرلی) باشوری كه‌ركوك به‌ ئۆتۆمبیلێكی بۆمبڕێژكراو كه‌ بووه‌ هۆی وه‌فاتی 105 كه‌س و بریندار بوونی 240 كه‌س.
2008: له‌ ئه‌نجامی ته‌قینه‌وه‌یه‌ك له‌ ئه‌فغانستان زیاتر له‌ 40 كه‌س كوژران، كه‌ له‌ نێوانیاندا دیبلۆماتیكی هیندی تێدابوو.
2009: مه‌راسیمی ماته‌می ته‌رمی گۆرانیبێژی بوب( مایكڵ جاكسۆن) له‌ ئاهه‌نگێكی گه‌وره‌ له‌ شاری لوس ئه‌نجلوس.
2010: به‌شی منداڵانی بلوری له‌ نه‌خۆشخانه‌ی سه‌رده‌م  له‌ هه‌ولێر كرایه‌وه‌.
2011: حكومه‌تی لوبنانی به‌ سه‌رۆكایه‌تی (نه‌جیب میقاتی) متمانه‌ی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی وه‌رگرت به‌ زۆرینه‌ی 68 ده‌نگ له‌ كۆی 128 ده‌نگ.
2012: لیبیه‌كان رۆشتن به‌ره‌و سنوقه‌كانی ده‌نگدان بۆ هه‌ڵبژاردنی یه‌كه‌مین په‌رله‌مان دوای شۆڕش كه‌ كۆتایی هێنا به‌ ده‌سه‌ڵاتی موعه‌مه‌ر قه‌زافی و یه‌كه‌مین هه‌ڵبژاردنی ئازاد له‌ ساڵی 1969 ز وه‌.
2013: راگواستنی تاوانباری ئه‌رده‌نی ئه‌بو قوتاده‌ی فه‌له‌ستینی له‌ به‌ریتانیاوه‌ بۆ ئه‌رده‌ن بۆ دادگایكردنی.

له‌دایكبوون:
1843: كامیلو گولجی، پزیشكی ئیتالی و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵی پزیشكی ساڵی 1906ز.
1860: گۆستاڤ ماله‌ر، مۆسیقاری نه‌مساوی.
1887: مارك شاغال، هونه‌رمه‌ندی شێوه‌كای فه‌ره‌نسی/روسی.
1901: فیتوریو دی سیكا، ئه‌كته‌ر و ده‌رهێنه‌ری ئیتالی.
1920: زوزو نه‌بیل، ژنه‌ ئه‌كته‌ری میسری.
1922: بییر كاردان، دیزاینه‌ری جلوبه‌رگی فه‌ره‌نسی.
1926: حه‌جی رازی، ئه‌كته‌ری عێراقی.
1927: خه‌لیل روفاعی، ئه‌كته‌ری عێراقی.
1945: موسنیف مه‌رزوقی، سه‌ره‌ك كۆماری تونس.
1946: عه‌بدولعه‌زیز حه‌ماد، ئه‌كته‌ری سعودی.
1947: ئامال عفیش، ژنه‌ ئه‌كته‌ری لوبنانی.
1947: به‌هجه‌ت ئه‌لجه‌بوری، ئه‌كته‌ری عێراقی.
1949: شیلی دوفان، ژنه‌ ئه‌كته‌ری ئه‌مریكی.
1959: سه‌باح سالم، ژنه‌ ئه‌كته‌ری سوری.
1971: مه‌نال سه‌لامه‌، ژنه‌ ئه‌كته‌ری میسری.
1971: شادیه‌، ژنه‌ ئه‌كته‌ری ئیماراتی.
1973: له‌میا جه‌داوی، ژنه‌ ئه‌كته‌ری میسری.
1975: ره‌نا ئه‌بیه‌زـ ژنه‌ ئه‌كته‌ری سوری.
1984: نایف فایز، ئه‌كته‌ری سعودی.
1984: ئه‌لبێرتۆ ئه‌كویلانی، یاریزانی تۆپی پێی ئیتالی.

وه‌فات:
1307: ئیدواردی یه‌كه‌م، مه‌لیكی ئینگلته‌ره‌.
1531: تیلمان ریمنشنایده‌ر، په‌یكه‌رتاش و هه‌ڵكۆڵه‌ری ته‌خته‌ی ئه‌ڵمانی.
1573: یاكوبو باروتسی دا فینیولا، ته‌لارسازی ئیتالی.
1901: یوهانا شبیری، ژنه‌ نوسه‌ری چیرۆكی منداڵانی سویسری.
1930: ئارسه‌ر كونان دویل، نوسه‌ری ئینگلیزی و داهینه‌ری كه‌سایه‌تی شرلوك هولمز.
1965: موشیه‌ شاریت، سه‌ره‌ك وه‌زیرانی ئیسرائیل.
1965: روبی موزلی هورلین، دادوه‌ری ئه‌مریكی.
1967: فیفیان لی، ژنه‌ ئه‌كته‌ری ئینگلیزی.
1972: سه‌عدیه‌ زه‌یدی، ژنه‌ ئه‌كته‌ری عێراقی.
2006: ئیلیاس هه‌راوی، ده‌هه‌مین سه‌ركۆماری لوبنان.
2014: ئه‌لفریدو دی ستیفانو، یه‌كێك له‌ یاریزانانی یانه‌ی ریال مه‌دریدی ئه‌فسانه‌یی.

جه‌ژن و بۆنه‌كان:
رۆژی سه‌ربه‌خۆیی له‌ دوورگه‌كانی سوله‌یمان.
رۆژی تاناباتا له‌ یابان.
رۆژی لادی نشینه‌كان له‌ ته‌نزانیا.

PUKmedia حسێن هه‌ڵه‌بجه‌یی

ئەمانەش ببینە

زۆرترین خوێنراو

هەواڵەکان دەنێرین بۆ مۆبایلەکانتان

ئەپڵیکەیشنی

app دابەزێنە

Play store app store app
The News In Your Pocket