riklam

ئـه‌مــڕۆ لــه‌ مـێژوودا

جیهان 08:25 AM - 2020-05-24
.

.

24ی مایو

رووداوه‌كان:
670: سوتانی په‌رستگای هوریو- جی به‌ ته‌واوی.
905: ره‌زامه‌ندی نواندنی ئیمبراتۆریه‌ت بۆ نوسینه‌وه‌ی كوكین واكاشو.
1247: باڵیۆزی مه‌سیحی له‌ پاپا ئینویستی چواره‌مه‌وه‌ بۆ مه‌غۆل ناڕازی بوو هاوكاری بكات كه‌ پێكه‌وه‌ زاڵبن به‌سه‌ر موسڵماناندا.
1543: كۆچی دوایی زانای گه‌ردونناسی پۆڵه‌ندی و دانه‌ری كتێبی (سوڕانه‌وه‌ی ده‌سته‌ی ئاسمان) نیكۆلاس كۆپه‌رنیكۆس.
1571: عوسمانیه‌كان چوونه‌ مۆسكۆ دوای شه‌ڕێكی خوێناوی له‌گه‌ڵ روسه‌كان و كوشتنی هه‌شت هه‌زار روسی، دوای ئه‌وه‌ هه‌ستان به‌ سوتاندنی سه‌رای كرملین و به‌ یارمه‌تی خانی قرم (ده‌وڵه‌ت كیرای) كه‌ نازناوی (ته‌خت ئالان)ی وه‌رگرت كه‌ به‌ مانای كابی عه‌رش دێت.
1735: دامه‌زراندنی ده‌وڵه‌تی ئه‌فشار له‌ لایه‌ن (نادر خانی كوڕی ئیمام قلی).
1841: سوڵتانی عوسمانی عه‌بدولمه‌جیدی یه‌كه‌م (فه‌رمانی میسر)ی ده‌ركرد كه‌ رێگه‌ی دا به‌ محه‌مه‌د عه‌لی پاشا ویلایه‌تی میسر و سودان بكات به‌ میراتی، وه‌ ئه‌و فرمانه‌ كاری پێكرا له‌ میسر و مایه‌وه‌ تا كۆتایی ساڵی 1914ز.
1844: دۆزه‌ره‌وه‌ی ته‌له‌گراف (سامۆئیل موریس) یه‌كه‌م بروسكه‌ی له‌ مێژوودا نارد له‌ نێوان واشنتۆن و بالتیمۆر، و تیایدا نوسی: ( ئه‌مه‌یه‌ كه‌ خوا كردی).
1883: كردنه‌وه‌ی پردی برۆكلین له‌ شاری نیویۆرك دوای 14 ساڵ له‌ بنیاتنانی.
1923: شێخ مه‌حمودی حه‌فید جارێكی تر له‌ شاری سلێمانی ده‌ركا و به‌ره‌و شاخ رۆشت.و به‌رده‌وامیدا به‌ شۆڕش، دوای بۆردومانی سلێمانی چاپه‌مه‌نیه‌كانی له‌گه‌ل َخۆی برد و به‌رده‌وام بوو له‌سه‌ر ده‌ركردنی رۆژنامه‌ و بڵاوكراوه‌ی جیاجیا دژی ده‌سه‌ڵاتی پاشایه‌تی و به‌ریتانیا.
1925: رژێمی تورك دووباره‌ هێرشیكرده‌ سه‌ر شۆڕشگێرانی كوردی باكوری كوردستان.
1937: ئه‌نجومه‌نی به‌ڕێوه‌به‌رایه‌تی (ده‌هقیلیه‌) له‌ میسر كۆمه‌كێكی ساڵانه‌ی بڕیه‌وه‌ بۆ لقی ئیخوان موسلیمین المنسوره‌، كه‌ ئه‌وه‌ یه‌كه‌مین كۆمه‌كی فه‌ڕمی بوو كه‌ بڕیاری لی بدریت بۆ گروپ و كۆمه‌ڵێك.
1946: ده‌رچوونی ئیماره‌تی خۆرهه‌ڵاتی ئه‌رده‌ن له‌ ئینتیدابی به‌ریتانی بۆ سه‌ر فه‌له‌ستین و دامه‌زراندنی سوپای ئه‌رده‌نی به‌ سه‌رۆكایه‌تی جون جلوب پاشا.
1960: ده‌سپیكی كاركردن له‌ (پرۆژه‌ی میداس) ی ئه‌مریكی بۆ ئینزاری پێشوه‌ختی موشه‌كه‌كان.
1991: ئیریتریا سه‌ربه‌خۆیی خۆیی راگه‌یاند له‌ ئه‌سیوبیا، و ئه‌سیوبیا بوو به‌ ده‌وڵه‌تێكی داخراو له‌ رووی ده‌ریاییه‌وه‌.
1993: بۆسه‌یه‌كی پارتی كرێكارانی كوردستان (په‌كه‌كه‌) دژ به‌ سه‌ربازانی تورك.
1993: مایكرۆسۆفت، ویندۆز ئین تی راگه‌یاند.
1994: یه‌كیه‌تی ئافره‌تانی كوردستان و یه‌كیه‌تی مامۆستایان له‌ سلێمانی به‌ پی وه‌ك وه‌فدێكی ئاشتی چوون بۆ هه‌ولێر، تاكو تكا له‌ پدك و ینك بكه‌ن كه‌ كۆتایی به‌ شه‌ڕ بهێنن، رۆژی 29/5 گه‌شتنه‌ هه‌ولێر، ئه‌و چه‌ند رۆژه‌ له‌سه‌ر جاده‌ و گونده‌كان و له‌سه‌ر رێگاكان نوستن، به‌ڵام گوێیان لێ نه‌گیرا.
1996: هه‌ڵبژاردنی په‌رله‌مانی به‌عسی عێراق ته‌واوی كورسیه‌كانی داگیركرد و ئه‌وه‌ی ملكه‌چی به‌عس نه‌بوایه‌ له‌ عێراق بۆی نه‌بوو خۆی بپاڵێوێت.
1997: توركیا سه‌ربازه‌كانی له‌ هه‌رێمی كوردستان سی به‌رابه‌ر زیادكرد.
2000: سوپای ئیسرائیل له‌ باشوری لوبنان پاشه‌كشێی كرد، دوای ئه‌وه‌ی 22 ساڵ تیایدا مایه‌وه‌.
2003: بۆ یه‌كه‌مجار له‌ مێژووی شاری كه‌ركوك ئه‌نجومه‌نی شاره‌وانی هه‌ڵبژێرا بۆ هه‌ر نه‌ته‌وه‌یه‌ك 6 ئه‌ندام و بێلایه‌نه‌كانیش 5 ئه‌ندام، كه‌ كورد بوون به‌ سه‌رپه‌رشتی جه‌نه‌راڵ وای مون له‌ هه‌مان كاتدا سه‌رپه‌رشتی شاری موسڵی كرد.
2000: ئیسرائیل ده‌ستیكرد به‌ كشانه‌وه‌ی سوپاكه‌ی له‌ باشوری لوبنان.
2004: كۆریای باكور مۆبایلی قه‌ده‌غه‌كرد.
2007: یه‌كگرتنه‌وه‌ی هه‌ردوو سه‌ندیكای پزیشكانی كوردستان راگه‌یه‌نرا.
2008: تاریق هاشمی له‌ هه‌وڵێكی تیرۆركردن رزگاری بوو.
2008: له‌ هه‌ردوو گه‌ڕه‌كی (بیاع) و (عامل) له‌ به‌غداد زیاتر له‌ 400 كه‌س ده‌ستگیركران.
2009: یانه‌ی ئه‌هلی میسری خولی میسری وه‌رزی 2008/2009ز برده‌وه‌ له‌ یانه‌ی ئیسماعیلی.
2010: ده‌سته‌ی سه‌ربه‌خۆیی مافه‌كانی مرۆڤ له‌ كوردستان په‌سه‌ندكرا.
2014: سه‌رۆكی لوبنانی میشال سلێمان كۆشكی (به‌عه‌دا)ی سه‌رۆكایه‌تی جێهێشت دوای ته‌واوبوونی ویلایه‌ته‌ ده‌ستوریه‌كه‌ی به‌بی ئه‌وه‌ی هه‌ستێت به‌ راده‌ستكردنی سه‌رۆكایه‌تی به‌هۆی شكستی ئه‌نجومه‌نی نوێنه‌رانی لوبنانی له‌ هه‌ڵبژاردنی سه‌رۆكێكی نوی بۆ وڵات.
2014: یانه‌ی ریال مه‌درید خولی پاڵه‌وانانی ئه‌وروپای 2013-2014 برده‌وه‌ بۆ جاری ده‌یه‌م، ئه‌مه‌ش له‌به‌رده‌م یانه‌ی ئه‌تله‌نتیكۆ مه‌درید به‌ ئه‌نجامی 4-1 له‌سه‌ر ستادی دالوز له‌ بورتوگال.

له‌دایكبوون:
1686: دانیال فه‌هره‌نیهایت، زانای فیزیای ئه‌ڵمانی.
1811: شارلز كلارك، سیاسه‌تمه‌داری ئه‌مریكی.
1819: شاژنه‌ فیكتۆریا، شاژنی شانشینی یه‌كگرتوو.
1870: جون سموتس، سه‌ره‌ك وه‌زیرانی باشوری ئه‌فریقیا.
1884: كلارك لیونارد هال، نوسه‌ری به‌ناوبانگی ئه‌مریكی له‌ نیویۆركی ئه‌مریكا.
1901: خۆسیه‌ ناسازی، یاریزانی تۆپی پێی ئۆرۆگوایی.
1905: میخائیل شۆڵۆخۆف، ئه‌دبیی روسی و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵی ئه‌ده‌بی ساڵی 1965ز.
1936: مریه‌م نور، ژنه‌ راگه‌یاندكار و نوسه‌ری لوبنانی.
1940: یوسف برۆدسكی، شاعیری روسی و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵی ئه‌ده‌بی ساڵی 1987ز.
1941: بوب دیلان، گۆرانیبێژی ئه‌مریكی.
1949: جیم برودبنت، ئه‌كته‌ری ئه‌مریكی.
1951: وجنات ره‌هبینی، ژنه‌ ئه‌كته‌ری سعودی.
1953: ئه‌لفرید مولینا، ئه‌كته‌ری ئینگلیزی.
1960: دوغ جونز، ئه‌كته‌ری ئه‌مریكی.
1960: كریستین سكوت تۆماس، ژنه‌ ئه‌كته‌ری ئینگلیزی.
1965: جون ك. رایلی، ئه‌كته‌ری ئه‌مریكی.
1966: ئیریك كانتونا، یاریزانی تۆپی پێی فه‌ره‌نسی.
1968: عه‌بیر شه‌رقاوی، ژنه‌ ئه‌كته‌ری میسری.
1971: نیشان دیر هاروتیونیان، راگه‌یاندكاری لوبنانی.
1973: فلادیمیر سمیچه‌ر، یاریزانی تۆپی پێی چیكی.
1975: یانیس گوماس، یاریزانی تۆپی پێی یۆنانی.
1989: عادل تاعرابت، یاریزانی تۆپی پێی مه‌غریبی.

وه‌فات:
1351: ئه‌بو حه‌سه‌ن عه‌لی كوڕی عوسمان، سوڵتانی مه‌غریب.
1408: تایجو، مه‌لیكی جۆسۆن.
1543: نیكۆلاس كۆبه‌رنیكۆس، زانای فه‌له‌كناسی پۆڵه‌ندی.
1924: مسته‌فا لوتفی مه‌نفه‌لوتی، ئه‌دیبی میسری.
1949: مسته‌فا وه‌هبی ته‌ل، شاعیری ئه‌رده‌نی.
1959: جۆن فوسته‌ر دالاس، وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی ویلایه‌ته‌ یه‌كگرووه‌كان.
1972: ئیسماعیل یاسین، ئه‌كته‌ری میسری.
1984: حه‌بیب عه‌لی میرانی، شاعیری كورد.
1991: یوسف شه‌ریف، ڕۆژنامه‌نوس.
1995: هارولد ویلسۆن، سه‌ره‌ك وه‌زیرانی شانشینی یه‌كگرتوو.
2000: ئه‌میر مشاری بن عه‌بدولعه‌زیز ئال سعود، ئه‌میری سعودی و یه‌كێك له‌ ئه‌ندامانی بزووتنه‌وه‌ی ئه‌میرانی ئازادیخواز.
2005: كارل ئه‌مری، ئه‌دیبی ئه‌ڵمانی .
2008: روب نوكس، ئه‌كته‌ری ئه‌مریكی.

جه‌ژن و بۆنه‌كان:
رۆژی نیشتمانی له‌ ئه‌ریتریا.
رۆژی به‌رمۆدا له‌ دوورگه‌كانی به‌رمۆدا.

PUKmedia ئا/ حسێن هه‌ڵه‌بجه‌یی

ئەمانەش ببینە

زۆرترین خوێنراو

هەواڵەکان دەنێرین بۆ مۆبایلەکانتان

ئەپڵیکەیشنی

app دابەزێنە

Play store app store app
The News In Your Pocket