riklam

ئەمڕۆ لە مێژوودا

جیهان 08:47 AM - 2020-05-15
.

.

 15 مایو

رووداوه‌كان..
1571: ته‌تاره‌كان مۆسكۆیان سوتاند دوای ئه‌وه‌ی كه‌ داگیریانكرد.
1919: هێزه‌كانی ئیتاڵیا شاری ئه‌زمیری باكوری كوردستانی داگیركرد مسته‌فا كه‌مال ئه‌تاتۆرك به‌ره‌و سامسۆن به‌ڕێكه‌وت.
1923: دامه‌زراندنی ئیماره‌تی خۆرهه‌ڵاتی ئه‌رده‌ن.
1932: بڵاوكردنه‌وه‌ی یه‌كه‌م ژماره‌ی گۆڤاری (هاوار) له‌ لایه‌ن (جه‌لاده‌ت عالی به‌درخان) له‌دیمه‌شق و به‌رده‌وام بوونی له‌ بڵاوكردنه‌وه‌ی بۆ ماوه‌ی 15 ساڵ.
1932: تیرۆركردنی سه‌ره‌ك وه‌زیرانی یابان (ئینوكای تسویوشی).
1940: دامه‌زراندنی كۆمپانیای ژه‌می خێرا (ماكدونالدز).
1946: هه‌ڵگیرسانی شه‌ڕی (مل قه‌ره‌نی) یان (مامه‌ شاهه‌) له‌نێوان هێزه‌ چه‌كداره‌كانی بارزانی و هیزه‌كانی سوپای رژێمی ئێران له‌ئاكامدا چه‌كدارانی كورد سه‌ركه‌وتنیان به‌ده‌ستهێنا.
1948: سوپای عه‌ره‌بی رۆشته‌ فه‌له‌ستینه‌وه‌ له‌میانی جه‌نگی فه‌له‌ستین و راگه‌یاندنی ده‌وڵه‌تی ئیسرائیل و ئه‌و رۆژه‌ ناسرا به‌ رۆژی (كاره‌سات).
1954: بڵاوكردنه‌وه‌ی یه‌كه‌م ژماره‌ی گۆڤاری (هه‌تاو) له‌شاری هه‌ولێر.
1957: راگه‌یاندنی سه‌ربه‌خۆیی نه‌مسا.
1957: شانشینی یه‌كگرتوو بۆمبی هادرۆجینی خۆیی ته‌قانده‌وه‌ له‌ زه‌ریای ئارام.
1962: دامه‌زراندنی یه‌كێتی مامۆستایانی كوردستان.
1972: ئۆكیناوا گه‌ڕایه‌وه‌ ژێر ده‌سه‌ڵاتی یابانی و پارێزگای ئۆكیناوا دامه‌زرا.
1980: ئیسرائیل رایگه‌یاند كه‌ قودس پایته‌ختی ئیسرائیله‌ بۆ هه‌تاهه‌تایی.
1988: سوپای سۆڤیه‌تی ده‌ستیكرد به‌ كشانه‌وه‌ له‌ ئه‌فغانستان دوای 9 ساڵ له‌داگیركردنی.
1988: ده‌ستپێكردنی ئه‌نفالی (7,6,5) بۆ سه‌ر ناوچه‌كانی شه‌قڵاوه‌و ڕه‌واندز تا
(26/8/1988) .
1991: یانه‌ی (مانشسته‌ر یونایتد) نازناوی جامی یه‌كیه‌تی ئه‌وروپای یانه‌ پاڵه‌وانه‌كانی به‌ده‌ست هێنا دوای بردنه‌وه‌ی له‌ یانه‌ی به‌رشه‌لۆنه‌ به‌ ئه‌نجامی 2-1.
2000: 500 هه‌زار كه‌س له‌ واشنتۆن خۆپیشاندانیان سازدا دژ به‌ هه‌ڵگرتنی چه‌ك له‌ لایه‌ن هاوڵاتیانه‌وه‌.
2004: 15-16/5 كۆنگره‌ی سه‌روه‌ری دیموكراسیه‌ت به‌ ئاماده‌بوونی نوێنه‌ری UN و 600 كه‌سایه‌تی سیاسی و كۆمه‌ڵایه‌تی و حكومی له‌ هه‌ولێر به‌ڕێوه‌چوو.
2004: باشوری ئه‌فریقیا  كێبڕكێی میوانداری پاڵه‌وانێتی تۆپی پێی جیهانی ساڵی 2010ز برده‌وه‌.
2004: به‌هۆی ته‌قینه‌وه‌ی گولله‌ هاوه‌نێك له‌ شاری هه‌ولێر 11 كه‌س بریندار بوون.
2004: كه‌وتنه‌خواره‌وه‌ی فڕۆكه‌یه‌كی مه‌شقكردنی سعودی له‌جۆری (هۆك) و گیان له‌ده‌ستدانی سه‌رنشینه‌كه‌ی.
2005: كۆندالێزا رایس وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مریكا سه‌ردانێكی ناكاوی بۆ باشوری كوردستان ئه‌نجامدا.
2008: به‌غدا، تیرۆریستان بۆ كوشتنی سه‌ربازێكی عراقی منداڵێكی 8 ساڵانیان ته‌قانده‌وه‌.
2008: له‌هه‌ولێر سندوقی پشتگیری و هاوكاری شه‌هیدو ئه‌نفالكراوه‌كان و قوربانیانی كۆمه‌ڵكوژی دامه‌زرا.
2009: سه‌رۆكی ئه‌مریكی باراك ئۆباما ده‌ستیكرد به‌ چاكسازی له‌ سیسته‌مه‌كانی سه‌ربازی له‌ گرتوخانه‌ی (گوانتانامۆ) بۆ بیانیه‌كان كه‌ گومانی په‌یوه‌ندیان هه‌یه‌ به‌تیرۆره‌وه‌ كه‌ بووه‌ هۆی توڕه‌بووی هه‌وادارانی.
2011: رووبه‌ڕووبوونه‌وه‌ له‌نێوان سوپای ئیسرائیلی و خۆپیشانده‌ران له‌ بانی جۆلان و به‌ره‌ی غه‌ززه‌ و له‌سه‌ر سنور له‌گه‌ڵ لوبنان له‌یادی رۆژی (كاره‌سات-النكبه‌) كه‌ بووه‌ هۆی ته‌قه‌كردن له‌ لایه‌ن ئیسرائیله‌وه‌ و ده‌یان كه‌س كوژران و بریندار بوون.
2011: هه‌ڵبژاردنی وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی میسری (نبیل العربی) به‌ ئه‌مینداری گشتی نوێی كۆمكاری وڵاتانی عه‌ره‌بی له‌ دوای (عه‌مر موسا).
2012: (فرانسوا ئۆلاند) پۆستی سه‌رۆكی فه‌ره‌نسه‌ی وه‌رگرت له‌ دوای نیكۆلای ساركۆزی.


له‌دایكبوون..
1048: عومه‌ر خه‌یام، زانا و شاعیری فارسی.
1567: كلاودیۆ مۆنتیفیردی، مۆسیقاری ئیتالی.
1773: ئه‌میر میترنیخ، سیاسه‌تمه‌داری نه‌مساوی.
1856: لیمان فرانك بوم، نوسه‌ری ئه‌مریكی.
1859: بیار كوری، زانای فیزیای فه‌ره‌نسی و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵی فیزیای ساڵی 1903ز.
1891: میخائیل بولگاكۆف، رۆماننوس و شانۆكاری روسی.
1901: لویس مونتی، یاریزانی تۆپی پێی ئه‌رجه‌نتینی/ ئیتاڵی.
1903: ماریا رایشه‌، ژنه‌ زانای شوێنه‌وار و بیركاری ئه‌ڵمانی.
1911: هیرتا ئۆبه‌ر هاوزه‌ر، ژنه‌ پزیشكی نازی، كه‌ ناسرابوو به‌ تاقیكردنه‌وه‌ نامرۆڤانه‌كانی له‌سه‌ر مرۆڤ.
1915: كامیل ته‌لمه‌سانی، ده‌رهێنه‌ر و نوسه‌ری میسری.
1915: بول سامویلسۆن، ئابوریناسی ئه‌مریكی و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵ له‌ زانسته‌ ئابووریه‌كان له‌ ساڵی 1970ز.
1920: كاردیناڵ نه‌سورڵڵا بوتروس سه‌فیر، به‌تریكی حه‌فتاو شه‌شی كه‌نیسه‌ی مارۆنی.
1926: عادل مهیلمی، ئه‌كته‌ری میسری.
1937: مادلین ئۆلبرایت، سیاسه‌تمه‌داری ئه‌مریكی و یه‌كه‌م ئافره‌ت كه‌ پۆستی وه‌زیری ده‌ره‌وه‌ی ئه‌مریكای گرته‌ ده‌ست.
1938: ئینعام محه‌مه‌د عه‌لی، ژنه‌ ده‌رهێنه‌ری میسری.
1942: ئه‌حمه‌د مورعی، ئه‌كته‌ری میسری.
1951: فرانك ویلكزك، زانای فیزیای تیۆری و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵی فیزیای ساڵی 2004ز.
1952: شاز بالمینتری، ئه‌كته‌ری ئه‌مریكی.
1953: مایك ئولدفیلد، مۆسیقاری به‌ریتانی.
1954: ئیریك گیریتس، یاریزان و راهێنه‌ری تۆپی پێی به‌لجیكی.
1964: لارس لوك راسموسن، سه‌ره‌ك وه‌زیرانی دانیمارك.
1967: مادهوردی دیكیست، ژنه‌ ئه‌كته‌ری هیندی.
1967: ستریدا جه‌عجه‌ع، ژنه‌ سیاسه‌تمه‌داری لوبنانی.
1969: ئه‌ساڵه‌ نه‌سری، ژنه‌ گۆرانیبێژی سوری.
1970: فرانك دیبور، یاریزانی تۆپی پێی هۆڵه‌ندی.
1970: رونالد دیبور، یاریزانی تۆپی پێی هۆڵه‌ندی.
1972: موعین شه‌ریف، گۆرانیبێژی لوبنانی.
1974: خالید فه‌زلی، یاریزانی تۆپی پێی كوێتی.
1976: وائیل عه‌لا، ئه‌كته‌ری میسری.
1976: جاسیك كرزینوفیك، یاریزانی تۆپی پێی پۆڵه‌ندی.
1978: سه‌فا رقمانی، ژنه‌ ئه‌كته‌ری سوری.
1978: ئیدوارد سیزار گاسبار، یاریزانی تۆپی پێی به‌رازیلی.
1980: هانی حسێن، ئه‌كته‌ری میسری.
1981: نه‌واف خالیدی، گۆڵچی تۆپی پێی كوێتی.
1981: باتریس ئیفرا، یاریزانی تۆپی پێی فه‌ره‌نسی.
1982: سیگموند كاستیلو، یاریزانی تۆپی پێی ئیكوادۆری.
1986: ماتیاس فریناندیز، یاریزانی تۆپی پێی چیلی
1987: عه‌بدوڵا جومعه‌، دانه‌ری سعودی.
2002: حه‌لا تورك، ژنه‌ گۆرانیبێژی به‌حره‌ینی.

وه‌فات..
392: ڤالنتینیانی دووه‌م، ئیمبراتۆری رۆمانی.
1157: یوری ده‌لگوروكی، ئه‌میری روسی و دامه‌زرێنه‌ری شاری مۆسكۆ.
1174: نوره‌دین زه‌نكی، حاكمی حه‌ڵه‌ب.
1886: ئیمیلی دیكنسۆن، ژنه‌ شاعیری ئه‌مریكی.
1924: بول دو كونستنت، سیاسه‌تمه‌داری فه‌رنسی و وه‌رگری خه‌ڵاتی نۆبڵی ئاشتی ساڵی 1909ز.
1932: ئینوكای تسیوشی، سه‌ره‌ك وه‌زیرانی یابان.
1935: كازیمیر مایفیتش، نیگاركێشی روسی.
1997: سه‌عده‌دین ونوس، شانۆنوسی سوری.
2007: جیری فالویر، قه‌شه‌ی ئه‌مریكی.
2012: زه‌كه‌ریا محیه‌دین، عه‌سكه‌رتار و سیاسه‌تمه‌داری میسری.
2012: كارلۆس فوینتس، رۆماننوس و كۆمه‌ڵناس و دیبلۆماتی مه‌كسیكی.

جه‌ژن و بۆنه‌كان..
رۆژی جیهانی خێزان.
رۆژی مه‌ینه‌تی فه‌له‌ستین.
جه‌ژنی سوپا له‌ سلۆفینیا.
رۆژی مامۆستا له‌ مه‌كسیك و كۆریای باشوور.

PUKmedia ئا/ حسێن هه‌ڵه‌بجه‌یی

ئەمانەش ببینە

زۆرترین خوێنراو

هەواڵەکان دەنێرین بۆ مۆبایلەکانتان

ئەپڵیکەیشنی

app دابەزێنە

Play store app store app
The News In Your Pocket