چه‌ند هه‌ڵسوكه‌وتێكی پیاوان ژنه‌كانیان توڕه‌ ده‌كات

.

له‌ په‌یوه‌ندی نێوان ژنان و پیاواندا چه‌ند لایه‌نێكی گرنگ هه‌یه‌، كه‌ پێویست باس بكرێت، به‌تایبه‌ت ئه‌وه‌ی په‌یوه‌سته‌ به‌ رێزگرتنی هه‌ستی ژنان و توندوتیژی دژ به‌ ژنان به‌ هه‌ردوو جۆری جه‌سته‌یی و ده‌روونیه‌وه‌، بۆیه‌ لێره‌دا چه‌ند هه‌ڵسوكه‌وتێك ده‌خه‌ینه‌ روو كه‌ پیاوان ئه‌نجامی ده‌ده‌ن و ده‌بێته‌ هۆی بێزاری و توڕه‌یی ژنان:

1- برینداركردنی هه‌ستی له‌لای كه‌سانی تر: برینداركردنی هه‌ستی ژنان لای خه‌ڵكی یه‌كێكه‌ له‌ هه‌ڵسوكه‌وته‌ ناشرینه‌كان و ژنان به‌م كاره‌ ته‌واو هه‌ستیان بریندار ده‌بێت، چونكه‌ بێ ڕێزی پیاوه‌كه‌ی ده‌بێته‌ هۆی ئیحراج بوونی ژنه‌كه‌ی له‌لای كه‌سه‌كانی ده‌وروپشتی.

2- خۆ خه‌ریك كردن به‌ مۆبایله‌وه‌: له‌ ئێستادا خۆ خه‌ریك كردن به‌ مۆبایله‌وه‌ بۆته‌ دیارده‌یه‌كی باو، بۆیه‌ گه‌ر پیاوان ماوه‌یه‌كی زۆر به‌ مۆبایله‌وه‌ خه‌ریك ببن و هیچ كات بۆ هاوسه‌ره‌كانیان داده‌نێن، ده‌بێته‌ هۆی بێزاری هاوسه‌ری و ساردی له‌ نێوانیان ڕووده‌دات.

3- ڕێز نه‌گرتنی كه‌سوكاری: ژنان كاتێك هه‌ست بكه‌ن، هاوسه‌ره‌كه‌ی رێز له‌ كه‌سوكاری ناگرێت، ئه‌وا زۆر توڕه‌و بێزار ده‌بێت، بۆیه‌ پێویسته‌ پیاوان چۆن حه‌ز ده‌كه‌ن هاوسه‌ره‌كه‌ی رێزی كه‌سوكاری بگرێت، ئه‌ویش به‌هه‌مان شێوه‌ رێز بۆ كه‌سوكاری ژنه‌كه‌ی دابنێت.

4- درۆ كردن: درۆ كردن یه‌كێكه‌ له‌ هه‌ڵسوكه‌وته‌ ناشرینه‌كان، بۆیه‌ گه‌رله‌ گه‌ڵ هاوسه‌ریشدا نه‌بوو، پێویسته‌ هه‌مووان له‌ درۆ دوور بكه‌ونه‌وه‌، گه‌ر پیاوان درۆ له‌گه‌ڵ هاوسه‌ره‌كانیان بكه‌ن، ئه‌وا ئه‌نجامی نه‌رێنی و خراپی ده‌بێت و هه‌نگاو بۆ كاری خراپتر ده‌هاوێژێت.

5- كۆنترۆڵ كردنی ژنان: پیاوان ڕاسته‌ كۆنترۆڵی ماڵ و ژن ده‌كه‌ن، به‌ڵام گه‌ر له‌ سنوور ده‌رچوو به‌ ته‌واوی هه‌ژموونی خۆی سه‌پاند و هیچ ئازادی و بۆچونێكی بۆ هاوسه‌ره‌كه‌ی نه‌هێشته‌وه‌، ده‌بێته‌ هۆی بێزاری ژنان و توڕه‌بوون و ساردبوونه‌وه‌ی ژیانی هاوسه‌رداری.

6- رۆڵ كه‌مكردنه‌وه‌: كاتێك پیاوان هیچ ڕۆڵێك بۆ هاوسه‌ره‌كانیان ناهێڵنه‌وه‌ و ته‌واو كه‌می ده‌كه‌نه‌وه‌ و هه‌ر خۆیان بڕیار له‌سه‌ر كاری رۆژانه‌یان ده‌ده‌ن، ده‌بێته‌ هۆی توره‌بوونی هاوسه‌ره‌كه‌ی  كه‌ ئه‌مه‌ش ده‌بێـه‌ هۆی ئه‌وه‌ی ژنه‌كه‌ گرنگی به‌ ژیان و ماڵی نه‌دات.

PUKmedia  گۆران قادر

س/ مجله‌ هی