مەلا بەختیار: ئازادمان هێنایەوە كەركوك

.

مەلا بەختیار لێپرسراوی دەستەی كارگێری مەكتەبی سیاسی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان، لە مەراسیمی یادی سیهەمین ساڵڕۆژی شەهیدبوونی، شەهید ئازاد هەورامی رۆژی (31/8/2018) لە كەركوك و لەهۆڵی رۆشنبیری شارەكە، بەئامادەبوونی ئاپۆرایەكی جەماوەری فراوان، پێشكەشكرا.

ئەم كاتەتان باش ئامادەبوانی ئازیز!

كاكە سامی، ژیان، فەرهاد، هاوسەری ئازاد، خوشكانی ئازاد لەدەرەوەی وڵات!

هاوسەنگەرەكان!

هەڤاڵانی تێكۆشەر!

كەركوكییە قارەمانە خۆڕاگرەكان!

لەسیهەمین ساڵڕۆژی شەهید ئازاد، پێمانباشبوو، یەكەم: ئەوەندەی فریا دەكەوین، كتێبێك پڕبێ‌ لەیادەوەرییە هەرە جوانەكانی ئازاد‌و پێشەكییەكی دوورو درێژ، كە بەشێكی یادەوەرییەكانی من، لەگەڵ كاك ئازاد دەگرێتەوە، چاپ بكەین.بەهیممەتی هەڤاڵ (ئەمیرە محەمەد)، ئەمشاكارەش بەرهەمهات، كە زۆر ماندوو بوو لەگەڵیداو، لەناخەوە سوپاسی دەكەم.

لەم كوردستانەدا،هیچ شوێنێك نەبوو بتوانین خۆشەویستی ئازادی تێدا بەرجەستە بكەین، تەنها كەركوك نەبێ‌! بۆیە بڕیارماندا، ساڵڕۆژەكە لەكەركوك ئەنجامبدەین. ئێستا ئازادمان هێنایەوە كەركوك، بەڵام كەركوكی رەشپۆش، خەمبار، كەركوكێك كە چاوەڕواندەكرا، بەپێی مادەی (140)ی دەستوری هەمیشەیی عیراق، بخرێتەوە سەر كوردستان، بەڵام بەداخەوە تائێستا نەك ئەوە نەكراوە، بگرە بەپێچەوانەوە دۆخێكی زۆر نالەبارو ناخۆش، سەپێنراوەتە سەر كەركوك.

بەڵام، ئازادێك لەخەباتی نهێنی، ئازادێك لەخەباتی پارتیزانی، ئازادێك كە تروسكایی هیوا زۆر بەكزی دەسوتا، لەوكاتەدا كۆڵی نەدابێ‌، تۆ بڵێی هاوسەنگەرەكانی، هەڤاڵەكانی، كەركوكییە رەسەنەكان، تێكۆشەرانێك كەرەوتی مێژوو ‌و هاوكێشەكانی مێژوویان گۆڕی، تۆ بڵێی لەساڵڕۆژی كاكە ئازاددا، رێگەیان بەئێمە بدابا ساڵڕۆژی ئازاد، سەرەڕای رەشپۆشی شارەكە، لەشوێنێكی تر بكەین؟! بێگومان ئەگەر ئەم ساڵڕۆژەمان لەكەركوك نەكردایە، دڵنیام كەركوكییە راستەقینەكان لەناخەوە لێمان زویر دەبوون. بۆیە بەگرنگمان زانی بێین‌و لەناوتاندا‌و لەگەڵ ویژدانی یەك بەیەكتاندا، ئەم ساڵڕۆژە ساز بدەین.

بێگومان، ئەو هەڤاڵانەی لێرە دانیشتوون‌و هەندێكیانم بینی، نامەوێ‌ ناوی كەس بهێنم، نەكا ناوی یەكێكیانم لەبیر بچێت، پێش من شەهید ئازادیان ناسیوە! بەڵام من لەساڵی (1975)ەوە ئازاد لەنزیكەوە دەناسم. بەتایبەتی لەكاتی كۆمیتەی هەرێمەكانەوە، هەروەكو هەڤاڵ ئەمیرە ئاماژەی پێدا. بەتایبەت لەدوای گرتنی شەهید شیهاب‌و هاوڕێكانی. كە كۆمیتەی هەرێمەكان جڵەوی خەباتی گرتە دەست‌و داینەمۆی گرتنەوەی كۆمەڵەو دامەزراندنی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستان بوون لەوڵات. كاتێكیش كە بڕیاری بەرپاكردنی شۆڕش درا، مەفرەزە سەرەتاییەكانی كۆمەڵەو یەكێتیی، كۆمیتەی هەرێمەكانمان پێكهێناو ناردماننە دەرەوە، یەكێك لەوانە شەهید ئازاد بوو، كە لەسورقەڵاوشان، چەمی رەزان‌و ئەو دەڤەرە یەكەم مەفرەزەی دامەزراند. 

لەوكاتەوە، كە رێكدەكاتە هاوینی ساڵی (1975)، شەهید ئازاد دەناسم. ڕەنگە هەر ئەم مانگە بووبێ‌ كە بۆ یەكەمجار شەهید ئازادم ناسی‌و لەپێشەكی كتێبەكەشدا (ئازاد هەورامی؛ كەركوكییەكی كوردستانی) ئاماژەیەكی روون و رۆشنم پێداوە.

ئازاد، لەو دەقیقەی ناسیومە، هەتا ئەو دەقیقەیەی چاوی نەمری لێكناوە، تەنها ساتێك كۆڵدانی نەزانیوە! بۆ چركەساتێكیش نەیدەزانی پشوودان لەخەبات، لەسەنگەرو ئامادەیی بۆ قوربانیدان بۆ تەنها چركەیەك لەزاتی ئازاد هەورامیدا نەبووە! بۆیە هەر لاپەڕەیەكی ژیانی ئازاد هەورامی هەڵبدەینەوە، هەر دێڕێكی ئەو لاپەڕانە بخوێنینەوە، پڕە لەجوامێری.

یەك تانە، یەك دێڕ، مایەی پەشم بێ‌، مایەی شەرمەزاری بێ‌، مایەی ئەوەبێ‌ ئێستا ئێمە رەخنەی لێبگرین، لەمێژووی خەباتی ئازاد هەورامیدا، نادۆزینەوە! هەرگیز نایدۆزنەوە. چونكە پیاوێك پڕاوپڕ لەپاكی، لەویژدان، لەبەهرەو هۆشیاری. هۆشیاری نەتەوەیی، دیموكراسی، چینایەتی، فەلسەفی‌و هۆشیاری مرۆڤدۆستی.

تەمەنی كەم بوو، بەڵام هۆشیاری ئازاد، زۆر لەتەمەنی فراوانتر و زۆرتر بوو، بۆیە كە دەتبینی، راستەوخۆ هەستتدەكرد، كاك ئازاد چەپێكی دیموكراتی، ریالیستی راستەقینە بوو. چەپ بوو بەمانای وشە، بەڵام توندڕەو نەبوو. ریالیستی بوو، واتە خەیاڵباز نەبوو. دیموكراتیش بوو، واتە رقی لەلایەنەكانی تر نەبوو. هەموو ئەمانەش یەكێك بوون لەخەسڵەتە جوانەكانی ئازاد هەورامی.

خەسڵەتی دووەمی ئەوەبوو، هەتا بڵێی قوڵاییەكی مرۆڤانەی هەبوو لەبیركردنەوەدا، نەك قوڵاییەكی نەتەوەیی تەسك! قوڵاییەكی مرۆڤانەی سەیری لەبیركردنەوەدا هەبوو، زەڕەیەك رق‌و تێگەیشتنی شۆڤێنی بەهۆی ستەملێكراوی كوردەوە، لەئازادت بەرامبەر بەتوركمان، عەرەب، هیچ نەتەوەو كەسێك نەدەبینی. هەر بۆیە سرودەكەی دەڵێت (لەكوردستانەوە بۆ ئەریتریا، لەفەڵەستینەوە، بۆ كەمبۆدیا)، ئەمەش هەموو ئەو هەستە ئینتەرناسیونالییە بوو كە شەهید ئازاد هەیبوو، لەشیعر، سروود، رەفتار‌و گفتار، لەرەوشت، لەهەڵوێست‌و گفتوگۆ و دیالۆگەكانیدا، ئازاد هەورامی بەرجەستەی كردووە. ئەمەش دووەم خەسڵەتی شەهید ئازاد هەوارمی بوو.

سێهەمین خەسڵەتیشی ئەوەبوو، زۆر باوەڕی بەوەبوو خەباتی چەكداری پێشمەرگانە، سەركەوتن بەدەستدەهێنێت‌و باوەڕیشی وابوو ئەم خەباتە چەكدارییە، ئەگەرچی ناتوانێ‌ ئامانجە ستراتیجییەكان لەڕووی عەسكەرییەوە بەدیبهێنێت، بەڵام بەبێگومان دەبێتە هۆكارێكی هەرە گرنگ‌و كاریگەر بۆ ئەوەی لەكوردستاندا زەمینە خۆشبكات‌و راپەڕین بەرپا ببێت.

بۆیەكەمینجار، لێرەوە حەقیقەتێكی مێژووی دەڵێم، كە رەنگە هیچ كاتێك ئەم قسەیە لەكەس نەبیسترابێت، ئەویش ئەوەیە:

یەكەمین كەس، سەركردە، تێكۆشەر، كە لەناو ئێمە لە كۆمەڵەو یەكێتیی، گفتوگۆی ئەوەی هێنایە ئارا، كە خەباتی چەكداری ناتوانێ‌ ئامانجی ستراتیجی نەتەوەی كورد بەدیبهێنێت‌و باشوری كوردستان رزگار بكات، بەڵام وەك ئامرازێك باشە، نەك وەكو ستراتیج،بەڵكو دەبێ‌  خەبات بكەین هەتا لەكوردستاندا راپەڕین بەرپا ببێت.

لەیەكەمینكۆبوونەوەی فراوانی سەركردایەتی یەكێتیش كە كرا‌و راپۆرتی جەنابی مام جەلال، كە وەك سكرتێری گشتی یەكێتیی چاپكرا، لەژێر كاریگەری بۆچوونەكانی شەهید ئازاددا نوسراوە، كە دەڵێت: جۆش‌و خرۆشدانی كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان، بەرەو راپەڕینی سەرانسەری.

ناونیشانی نامیلكەكە، جۆش‌و خرۆشدانی كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان، بەرەو راپەڕینی سەرانسەری، ئەم بیرە، كە وەكو چرۆكردنی بیرمەندێك وابوو لەو سەردەمەی ساڵانی (1981- 1982)، تروسكاییەك بوو، لە تروسكاییەكانی دووربینی شەهید ئازاد هەورامی‌و وردە وردە ئەمەش بوو بەقەناعەتی هەموومان‌و بوو بە بەشێك لەستراتیژی یەكێتیی نیشتمانیی، ئەگەرچی جاری واهەبوو بەملاو جاری واش هەبوو بەولادا با دەدرا، بەڵام لەسەرەنجامدا یەكێتیی هاتە سەر ئەو شا ڕێبازەی، كە بۆ یەكەمینجار شەهید ئازاد، رەچەكەی لەئەندێشەدا، لەفەلسەفەی سیاسیدا‌و لەچۆنێتی جۆش‌و خرۆشدانی كۆمەڵانی خەڵكی كوردستان بەرەو راپەڕین، شكاند.

ئەمە راستییەكی مێژووی بوو، كە تەنها ئێرە شایانی ئەوەبوو باسی بكەم‌و وەكو خۆی بیكەم بەموڵكی ئازادی كەركوكی، ئازادی كەركوكییەكی كوردستانی.

خەسڵەتی چوارەمیشی ئەوەبوو: پیاوێكی زۆر بەوەفا بوو، ئازاد هەورامی هەتا بڵێی بەوەفاو بەڕەوشت بوو. زۆر ئەستەمە مرۆڤ بگاتە ئەو پلەی سەركردایەتییە، بەئێستاشەوە، كە هەموومان ئەندامانی سەركردایەتی‌و مەكتەبی سیاسی لێرە هەین، چەندینی تر سەركردە هاتن‌و رۆشتن، ئەستەمە پیاوێكی بەڕەوشت‌و وەفای وەكو ئازاد هەورامی بدۆزینەوە! بەخۆشمەوە..

زۆر ئەستەمە، چونكە ئازاد لێوانلێو بوو لەڕەوشت، لەوەفا، لەبەڵێن بردنە سەر. چونكە هەر كاتێك بەڵێنێكی بدایە، تەنانەت ئەگەر لەسەر پلەو پایەشی بوایە، هەرچییەكی هەبوایە، بەبێ‌ گوێدانە پلەوپایە، بەجێی دەهێنا‌و بەڵێنەكەی دەبردەسەر. بەڵكو تەنها و تەنها گوێی بەوەدەدا رەوشتە بەرزەكەی لەدەستنەدات. نەك پلە‌وپایەكەی لەدەست بدات یان نا!

خەسڵەتی پێنجەمیشی گیرفانی بوو! ئێستاش كە وا دەڵێم: هەموومان لەشاخ گیرفانمان بەتاڵ بوو، بەڵام كێ‌ دەتوانێ‌ بڵێ‌ لەشاخیش نەبوون هەڵمەتی ئەوەیان نەبووبێ‌، لێرەو لەوێ‌ بقرتێنێ‌ و شتێك بكەن. چونكە ئەو دیاردە دزێوانەش لەناو شۆڕش سەریهەڵدابوو. بەڵام كاك ئازاد نەك فلسێكی لە یەك جوتیاری كوردستان وەرنەگرتووە، نەك قسەیەكی زبری بەرامبەر بە جوتیارێكی كوردستان‌و پێشمەرگەیەك نەكردووە، بەڵكو یەكێك لەكێشەكانی كاك ئازاد ئەوەبوو، كە وردە وردە رەفتاری وەها سەریهەڵدەدا، كە تەواوی وجودی پێی دەلەرزی‌و هەرگیز پێی قبوڵ نەدەكرا! بۆیە ئەو رەفتارە نامۆیە، بەچەك، بەڕەوشتی خۆی، بەدیموكراسی و رەهەندە مرۆییەكانی زۆر نامۆبوون. لەبەرئەوە هەمیشە بەگژیاندا دەچۆوە‌و ناكۆك بوو لەگەڵ ئەو رەفتارانەدا.

دڵنیام، كاك ئازاد لەدوای راپەڕین‌و هەتا ئێستاش لەكەركوك بمایە، نە پارچەیە زەوی، نە ئۆتۆمبێلێكی حەرامی دەبردو نە تەنكەرە نەوت‌و بەنزینی بەڕێدەكرد. نە ئامادەشدەبوو لەم كەركوكە جگە لەماڵەكەی خۆیی‌و لەكەلەپورو سەرمایەی خێزانەكەی، جگە لەو شەرەفە بەرزەی كوردایەتی كە هەیبوو، ئەم ئازاد هەورامییە ئامادە نەدەبوو، تەنها دینارێكی حەرام، بچێتە گیرفانی‌و دڵنیام لەوە.. بەڵام قەدەر وایە، قەدەری خەباتی شۆڕشگێڕانە وایە، قەدەری چارەنوس وایە، بەڕێكەوت یان بەزەرورەت، پیاوی گەورە لەمێژوودا دەڕۆن. بەداخیشەوە، پیاوی گەورەی وا لەمێژوودا دروست نابنەوە..! هەردووكیان قەدەرەو وایە، هەردووكیان چارەنوسە، هەردووكیان ململانێی چینایەتی‌و كۆمەڵایەتییەكانە، هەردووكیشیان تێگەیشتنە لەئەركە مێژوییەكان‌و هەردووكیان زاڵبونی ئەركە بابەتی‌و زاڵبونی خودێتییە پیسەكانە، وا لەمرۆڤ دەكات، كە یەكێك بەپیسی بچێتە مێژووە‌و یەكێكیش بە پاكی بمێنێتەوە‌و بچێتە مێژووەوە. ئازادیش؛ بەپاكی مایەوە، بەپاكی چووە مێژووەوە‌و ئەگەر بشمایە، ئێستا لەهەمووشمان پاكتر دەبوو.

ئامادەبوان؛ بەڵام رۆحی ئازاد، لەرۆحی هەمووتاندایە، رەوشتی ئازاد دوورنمایەكە بۆ خەباتی لەمەودواشمان. ئەگەرچی دیاردەی ناخۆش، رەفتاری ناخۆش‌و كاری نابەجێ‌، گەندەڵی‌و خراپە، یەكێتیی نیشتمانیان لەشكۆمەندی شۆڕشگێڕانەوە هێناوەتە بەردەم ئەو هەموو رەخنەیەی لێی دەگیرێت! یەكێتییان هێناوەتە بەردەم ئەوەی لەهەڵبژاردندا، لەخۆی بترسێ‌! هەمووشی بەهۆی ئەو رەفتارانەوەیە، كە بەشێك لەدەسەڵاتدارانی ئێمە وایانكرد، كە بەشێك لە بەرپرسانی ئێمە وایانكردووە، بەڵام رۆحی ئازادو داینەمۆی ئازاد، هەروەها ئەو سایە گەورە‌و ئەو كێلە بەرزەی جەنابی مام جەلال، بۆ هەموومانی بەجێهێشتووە، ئێستاش بەدڵنیاییەوە هاندەری بنكەی فراوانی جەماوەری یەكێتییە، هاندەری كادرە سەرەكییەكانمانە، هاندەری جەماوەری یەكێتییە، بۆیە لەهەر قۆناغێكدا سەخت بێ‌ یان نابێ‌، لەهەر هەلومەرجێكدا سەخت بێ‌ یان نەبێ‌، بەشی زۆری ئەو بنكە جەماوەریی‌و كادر‌و پێشمەرگانە ئامادەن،بەگیان بەرگری لەیەكێتیی، لەرێبازی مام جەلال‌و رۆحی پاكی شەهید ئازاد هەورامی بكەن، بۆ ئەوەی ئەم یەكێتییە، دووچاری شكستێكی ئەوتۆ نەیات، وەكو حزبە شكستخواردووەكانی مێژوو، كۆتایی پێبێت!

كەركوك، ئازادیی كەركوكییەكی كوردستانی، لەو ڕۆحە پاكەی ئازاد‌و لەو رێبازە پڕ شكۆمەندییەی جەنابی مام جەلال، ئێستا لەكوێیە؟! بێگومان دەمانەوێ‌ لێرە بەڕوونی بیڵێین، چونكە كە لێرە دەیڵێین، واتە نەسۆز، نە بەرژەوەندی، نە هیچ شتێكی تایبەتی هاندەرمان نییە، بەڵكو بیرو باوەڕ هاندەرمانە ئەم قسەیە بكەین:

هەموو لایەنە كوردستانییەكان، لایەنە عیراقییەكان، هەموو لایەنە هەرێمایەتی‌و جیهانیش با باش بزانن، كەركوك ئێستا میحوەری خەباتی نەتەوایەتی، گەلی باشوری كوردستانەو لەباشوریش، كەركوك ئێستا میحوەری خەباتی ستراتیجی یەكێتیی نیشتمانیی كوردستانە. هەرلایەكیش دەیەوێ‌ لەمافە دیموكراسی‌و دەستورییەكانی كوردو مادەی (140) تێبگات، دەبێ‌ لەم میحوەریەتەی مەركەزیەتی سیاسەتی كورد تێبگات. هەرلایەكیش لەكوردستان، پەیوەندییەكی گونجاوی سەردەمیانەی دیموكراسی راستەقینەی لەگەڵ یەكێتیی هەبێ‌‌و بمانەوێ‌ ئێمەی یەكێتیی، لەگەڵ هەرلایەكی كوردستانی رێكبكەوین، كەركوك مەحەكی سیاسەتمانە. زۆر بەڕوونی ئەم پەیامەش بەهەمولایەك دەڵێین. بۆ ئێمەی یەكێتیی لەدوای ئەم هەڵبژاردنە، كەركوك مەحەكی سیاستمانە. بۆیە تكایە هیچ لایەك، بەهۆی هەر هۆیەكەوە رێگەی تر لەگەڵماندا بانەگرنەبەر، چونكە قبوڵمان نییەو بەهیچ شێوەیەك قبوڵی ناكەین‌و دەستبەردارییەتی كوردستانییەتی كەركوك نابین. بەهیچ جۆرێكیش دەستبەرداری ئەنجامی ئیرادەی خەڵك لەهەڵبژاردنی رابردوودا نابین‌و بەهیچ شێوەیەكیش حكومەتی عەسكەری لەكەركوك هەتا سەر قبوڵ ناكەین‌و ئیلا دەبێ‌ حكومەتی مەدەنی بۆ كەركوك بگەڕێتەوەو بەپێی شایستەیی هەڵبژاردن، مافی حزبی براوە لەكەركوك‌و كوردستان، بدرێتەوە. كە ئەویش مافی مەدەنی، دیموكراسی‌و دەستورییە. دەزانین ئەمەی بڕیارێكە ئەركەكانی قورسە، دەزانین رێگەیەكی سەختی ململانێ‌ دەخاتە بەردەممان. بەڵام یەكێتیی ئازادمان بەخشیوە، گەلە گوركمان دیوەو نەترساوین! هەموو ململانێ‌ ‌و قۆناغە سەختەكانمانن دیوەو نەترساوین، بێگومان ئێستاش لێرە سڵ ناكەینەوە ئەم راستیانە بڵێین، كە ئێستا دەیڵێین، بەڵكو سوریش دەبین لەسەری. بەدڵنیاییەوە لەم ماوەیەدا گفتوگۆمان هەبووە، لەگەڵ برایانی پارتی گفتوگۆمان هەبووەو لاشمان گرنگە ئەو گفتوگۆیە لەوە زیاتر بچێتە پێشەوە، كە ئێستا هەیە‌و پێوەرەكەشی لەلای یەكێتیی كەركوكە. لامان گرنگە لەعیراقیش بگەینە ئەنجام‌و كابینەیەكی نوێ‌ پابەند بەدەستور دروست بكەین. دواهەمین دانیشتنی یەكێتیی‌و پارتی، كە دەوڵەتمەداری عیراق، جەنابی عەبادیمان بینی، كۆمەڵێ‌ خاڵم پێوت: ئایا تۆ بەرچاوی خۆت رونكردۆتەوە، كە دەتەوێ‌ ببیت بەسەرۆك وەزیران، ئایا هەموو كێشەو قەیرانەكانی عیراقت چارەسەر نەكردووە؟ هەموو كێشەو قەیرانەكانی كوردستان‌و عیراقت چارەسەر نەكردووە؟ لەسەدا حەفتای خەڵك دەنگی بەهەمووتان نەداوە لەبەغداد؟ قەیرانی ئابوریتان هەیەو بێزارییەكی بێڕادە بەرامبەر هەمووتان هەیە. ئایا ئامادەن هەموو ئەوانە لەگەڵ مادەی (140) جێبەجێ‌ بكەن؟ وتی: بەڵێ‌!چونكە مادەیەكی دەستورییەو بەدڵنیاییەوە جێبەجێی دەكەم.

بەڵام دوای سێ‌ رۆژ لێدوانێكی داو پێچەوانەی ئەو گفتە بوو كە لەكۆبوونەوەی داخراو بەئێمەیدا! كە وتی: ئێمە مساوەمە لەگەڵ كورد ناكەین، مامەڵە بەكەركوكەوە ناكەین‌و لەدەستی نادەین.

جەنابی عەبادی تۆ خەڵكی كوێیت؟ خەڵكی كام شاریت، چونكە هێشتا نازانیت كەلتوری كەركوك چییە؟ هەر نازانی پێكهاتەو ململانێكانی ناو كەركوك چییە؟ هەر نازانی كەركوك بناغەی تێكچوونی حكومەتی شێخ مەحمود بووە. هەر نازانی شۆڕشی ئەیلول لەسەر كەركوك تێكچووە! هەر نازانی ساڵی (1984) لەسەدا حەفتای رێككنەكەوتنی یەكێتیی لەگەڵ حكومەتی ئەوكاتی عیراق لەسەر كەركوك بووە! ئیتر چۆن ئەو قسەیە دەكەیت؟!

ئەگەر وایە، بۆ ناڵێی مادەی (140) هەڵبوەشێتەوە، یا هەموار بكرێتەوە؟ لەكۆبوونەوەكاندا بەئێمە دەڵێیت ئامادەم پابەندبم. بەڵا لەلێدوانەكانتدا، بۆ ختوكەدانی رای شۆڤێنێتی عەرەبی‌و تائیفی، دەڵێیت: كەركوك لەدەستنادەم! ئایا بۆ كوێ‌ لەدەستی دەدەیت؟ ئایا داوامان كردووە بدرێت بە توركیا، بەسوریا، یا بە ئێران؟! یان داوامان كردووە مادەی (140) بۆ زۆرینەی زۆری خەڵكی كەركوك جێبەجێ‌ بكرێت. ئایا بۆ لەدەستدانە ئەگەر بدرێت بەكورد. بەڵكو ئەوە بۆ لەدەستدان نییە ئەگەر نەیدەیت بەكورد؟ چونكە ئەوە مافی خۆمانەو دەیدەیتەوە بەخۆمان. مافی خوراومانەو وەریدەگەرینەوە. بەڵكو زوڵمێكی مێژووییە، ئەگەر نەمادەیتەوەو مادەی (140) جێبەجێ‌ نەكەیت، چونكە ئەوكاتە لەو زوڵم‌و ستەمە بەردەوام دەبیت. بۆیە كورد بۆ ئەوە دروست نەبوین، زوڵم قبوڵ بكەین‌و قبوڵیشی ناكەین.

میوانێك، كە جەنابی باڵیۆزی توركیا بوو، تەشریفی هێنا بۆ كەركوك، بەخێربێت و چاوەڕێمان دەكرد پرۆژەی زۆر بۆ شارەكە بهێنێت وەكو خزمەتێك، لەوانە كێشەی تەندروستی و رێگەوبان، كارەبا، ئاو، ئاوەڕۆ و خزمەتێكی ئەم شارەی بكردایە، چونكە توانای توركیا زۆرە. بەڵام فەرمایشتێكی فەرمووەو وتویەتی: كەركوك، خاكی باوك و باپیرانی ئێمەیە! كاك باوكوباپیران؟ سەلجوقییەكان! كە دڕندەی مێژوو بوون. ئەگەر مەبەستت ئەوەیە كە سەلجوقییەكان هاتن و بەخاكی هەولێرو كەركوكدا تێپەڕین‌و داگیریان كرد، ئەوا ئەوانە بەڕوو ڕەشی چوونە مێژووەوە. ئەگەر مەبەستت عوسمانییەكانە، ئەوا ئێمەی كورد، عوسمانییەكان بەداگیركەرو روخێنەریی میرنشینەكانی كوردستان دەزانین. ئەگەر مەبەستیشت كەمالییەكانە، ئەوا ئەگەر تۆش ئاكپارتیت، ئەوا ئێستا ئاكپارتی خۆی، وا خەریكە هەژموونی كەمالی لەسەر توركا ناهێڵێ‌، ئەوا بۆ هەژموونی توركیا لەسەر كەركوك بمێنێت؟! بۆ؟

كەواتە كام باوكوباپیرانت دەڵێیت؟ سەلجوقی، قبوڵمان نییە. عوسمانی دەڵێیت: ئەوە هەر قبوڵمان نەبووە. كەمالی دەڵێیت: لەهیچ بەشێكی كوردستان كەمالیزمان قبوڵ نەبووە. بۆیە كەركوك، شاری دانیشتوانەكەیەتی و هی باوكوباپیرانیكەس نییە. دانیشتوانی شارەكەش لەدواهەمین هەڵبژاردن دەركەوت، یەكێتیی شەش كورسی هێناوەو پێكهاتەكانی تریش چەندیان هێناوە حەڵاڵیانە، بەڵام ئێمە ناهاتوین بڵێین: مادام شەش كورسیمان هێناوە، بەڕەهاییهی ئێمەیەو بەشی توركمان عەرەب نییە، یا بەشی مەسیح‌و كاكەیی نییە. یەكێتیی هیچ كاتێك شتی وا ناڵێت. بەڵكو كەركوك شارێكی كوردستانییە‌و موڵكی هەموو دانیشتوانەكەیەتی. تەنانەت قبوڵی ناكەین هیچ دەوڵەتێك لەئێمە دڵسۆزتر بێت بۆ توركمان‌و عەرەبی رەسەنی كەركوك. قبوڵیشی ناكەین هیچ دەوڵەتێك لەئێمە دڵسۆزتربێ‌ بۆ مەسیحی‌و پێكهاتەكانی تر. چونكە ئەوە لێپرسراوێتی ئێمەیە، پێشئەوەی خاكەكەمان بدرێت بە باوك و باپیرانتان، چونكە خاكی باوك و باپیرانی خۆمان نادەین بە كەس.بەپێچەوانەوە ئێمە، ئەوپەڕی پەیوەندییەكی گونجاومان دەوێت، دراوسێیەتییەكی باشمان دەوێت لەگەڵ توركیا، هەروەها لەگەڵ وڵاتانی تری هەرێمایەتی. بەڵام ئەمە بۆ ئەوەنییە بێن‌و خاكەكەمان بكەن بەخاكی باوك وباپیرانیان!

پڕبەدڵ ئومێدەوارین هەموو ئەو كێشانە لەچوارچێوەی دەستوریدا، چارەسەر بكرێن. چونكە حكومەتی عیراقی هەتا دەستور جێبەجێ‌ نەكات، بەتایبەتی مادەی (140) ئەوا دەرگاكانی دەستتێوەردان بۆ دەوروبەرمان لەكەركوك‌و ناوچەكانی تریش زۆرتر دەكات. بەپێچەوانەشەوە دەستور جێبەجێ‌ بكات، مافی مێژوویی بۆ خەڵكی رەسەنی ئەم شارە بگێڕێتەوە، ئەوا ئەو دەرگایانە دادەخات.

لەم ساڵڕۆژەی شەهید ئازاد هەورامی، كە دڵسۆزانی كەركوك ئامادەییان هەیە، ئێستا ئێمە لەدانوستاندێكی گەرمداین، رۆژی شەممە وەفدی هاوبەشی یەكێتیی‌و پارتی دەچێتە بەغداد، پرۆژەمان ئامادەیەو تەسلیمی هەموو لایەنەكانی دەكەین‌و دەرگاشمان كردۆتەوە، ئەم پرۆژەیە لەگەڵ زۆرینەی عیراق قبوڵ بكرێت‌و لەگەڵ زۆرینەی كوردستانیش، ببێت بە پرۆژەی هاوبەش‌و وەفدی هاوبەشی هەموو لایەنەكانی كوردستان دروست بكەین.

ئەو هەوڵەشی ئێستا دەدرێت بۆ ئەوەی كێشەكانی هێزە كوردستانییەكان چارەسەر بكرێت، یەكەمین هێز ئێمە بووین وەكو یەكێتیی نیشتمانیی، پێش هەڵبژاردن و دوای هەڵبژاردنیش ئەم قسانەمان كردووە. ئەوكاتەی كە تومەت بۆ یەكێتیی دادەتاشرا، بەئارامی وەڵاممان دەدانەوەو دەمانوت: تۆمەت دامەتاشن، با داگایەكی عادیلانە قسە بكات‌و سەرەنجام دەبێت بێنە سەر مێزی گفتوگۆ و رێكبكەوین. ئەوان توند‌و ئێمە نەرم. ئەوان هێرشیان دەكردو ئێمەش بەرگری. سەرەنجامیش، ئەوەتا خۆشبەختانە هەمولایەكمان گفتوگۆ دەكەین‌و سەردانی یەكتر دەكەین‌و قسە لەپرۆژەی هاوبەش‌و وەفدی هاوبەش‌و داكۆكی لەمافە دیموكراسی و دەستورییەكانی كورد دەكەین.

خۆزگە دوو مانگ لەمەوبەر ئەمە بوترایەو بكرایە، ئێستا بێگومان ئێستا وەفدەكانمان پێكەوە دەچوینە بەغدادو پرۆژەكەشمان پێكەوە دادەڕشت، بۆ ئەوەی لەبەغداد داكۆكی لێبكەین.

ئامادەبوان

خوشك‌و برایانی ئازیز!

هاتنتان بۆ سیهەمین ساڵڕۆژی شەهید بوونی كاكە ئازاد، جگە لەوەی وەفایە بۆخودی ئازاد، بۆ رێبازی ئازاد، بۆ رەوشتی ئازادو بۆ رۆحی پاكی ئازاد، وەفاشە بۆ هەموو ئەو شەهیدانەی كەركوكییەكان و كوردستانییەكان لەپێناو ئازادیی‌و دیموكراسی بەخشیویانە. ئەگەر كەركوك سەبارەت بەیەكێتیی قەزیە نەبێ‌، بۆ ژمارەی شەهیدەكان، سەركردەو فەرماندە شەهیدەكانمان، بەقەد ژمارەی قوربانی و شەهیدەكانی مێژووی هەموولایەنەكانە لەسەد ساڵی رابردوودا كە لەكەركوك بەخشیبێتیان! مێژووی قوربانی سەد ساڵی رابردوو، هەركەسێك لەپێناوی ئازادی و نیشتماندا دابێتی، لەدوای گاورباخی درابێ‌، لەشۆڕشی ئەیلولیش درابێ‌، بەویژدانەوە كۆی بكەنەوەو بەراوردی بكەن بەشەهیدەكانی یەكێتیی، بەسەركردە، فەرماندەو بەزیندانی و ئەشكەنجە دراوەكانی یەكێتیی، بەئەنفالەكانی یەكێتیی، بزانن یەكێتیی نیشتمانی پشكی شێری بەركەوتووە یان نا؟! كەواتە ئەو هەموو شەهیدوو و زیندان‌و ئەنفال و بەدبەختییە بۆچی؟ لەبەرئەوەی كوردستانییەتی كەركوك لەلای یەكێتیی پیرۆز بووە. نەك ئێستا كە مادەی (140)مان هەیە، بەڵكو ئەوكاتەشی كە ئازاد هەورام بەدوو تفەنگەوە چووە چەمی رەزان و سورقەڵاوشان، یەكێتیی پیرۆزی كوردستانییەتی كەركومان لەلابووە‌و هاندەرێكی گەورەمان بووە شۆڕش بكەین.

ئەگەر بەدوو تفەنگ وتبێتمان كەركوك كوردستانییە، ئێستا بەلەشكرێك پێشمەرگە و  بەسەدان هەزار دڵسۆز بۆ كەركوك‌و كوردستانییەتی كەركوك، بۆ خانەقین، شەنگال، مەخمور، بۆ هەموو ناوچە كوردستانییەكانی مادەی (140)، بێگومان سازش ناكەین‌و سور دەبین لەسەر جێبەجێكردنی مادەی (140)‌و لەم حكومەتەشی لەعیراق پێكدەهێنرێت، پێوەر بۆ ئێمەی یەكێتیی، بچینە هەر حكومەتێك و ئەگەر دوو خاڵ هەبێ‌، خاڵێكیان جێبەجێكردنی مادەی (140)ە‌و دەستی بەدەستیش قبوڵ ناكەین، چونكە ئەوە نۆ بۆ دە ساڵ دەچێ‌ دەستی بەدەستیمان پێدەكەن، بەڵام ئەمجارە سەقفی زەمەنی، بەسەركردایەتی سیاسی، بە پەرلەمان‌و بەحكومەتیش سەقفی زەمەنی جێبەجێكردنی رێككەوتنەكان‌و بەتایبەتی مادەی (140)مان دەوێت.

خۆشحاڵم كە لەكەركوك ئەم قسانە دەكەین، بێ‌ سڵەمینەوە، بەڕۆشنی و بەشەفافی ئەو قسانە دەكەین‌و دڵنیاین كەركوكییە كۆڵنەدەرەكان‌و ئەو یەكێتیانەی كە لەم هۆڵەدان‌و نوێنەری دەیان هەزار یەكێتین لەم كەركوكەدا، دڵنیاین ئەم كەركوكیانە، ئەم یەكێتیانەو ئەم تێكۆشەرانە، شانبەشانی هەموو حزبە ئازادیخوازە راستەقینەكان، دەتوانین خەونە جوانەكان بەدیبهێنین، خەوەە جوانەكانی كاكە ئازاد هەورامی بەدیبهێنین.

لەكۆتایدا داواتان لێدەكەم بۆ رۆحی پاكی مام جەلال، بۆ رۆحی یەكێك لەبەوەفاترین سەركردەو هاوسەنگەرەكانی مام جەلال، كاكە ئازاد هەورامی، هەمووتان هەڵبسنە سەرپێ‌‌و دەستبخەنە سەر دڵتان...

ئەوەش بەڵێنی نوێی یەكێتییەكان بۆ مام و ئازاد و ئازادەكان..!

بەخێربێن بەسەرچاو و سوپاس بۆ ماندووبوونی هەموولایەك.