‎ژن هێزا گهورینا جڤاكی یە

ئیمان ئامێدی

ئیمان ئامێدی

دەربارێ هەشتی مارس و رۆڵێ ژنێ

ژنێ رۆڵەكێ سەرەكی و وەرچەرخان گێرایە د پێشداچوونا جڤاكێن مرۆڤایەتیێن كەڤن و سەردەم دا، و ب كار و بزاڤێن خۆ شیایە گهورینێن ئیجابی دناڤ جڤاكان دا ئەنجام بدەت، هەبوون و ئامادەبوونا ژنێ یا زیق و بەرچاڤ و پێداگیریا وێ لسەر كاركرنێ مل بملێ زەلامی، گروڤێ وێ راستیێ یە كو فاكتەرەكێ سەرەكیێ پێشڤەبرن و گهورینا كۆمەڵگەهێ یە.

هەموو ئەو هەولێن جڤاكێن مرۆڤایەتی دمەزێخن پێخەمەت ئەنجامدانا گهورینكاریان، دگرێداینە ب رەوش و ژیوارێ ژنێ و رووبەر و بیاڤێ بەرجەستەكری بۆ كار و رۆڵێ وێ دژیانێدا. ژبەركو رۆڵێ وێ یێ هەرە گرنگ و بنەرەتی ئاڤاكرنا خێزانێ و پەروەردەكرنا بەرەبابایە. هەڤدەم دگەل پێشڤەچوونا جڤاكان، زێدەباری گێرانا رۆڵێ خۆ یێ كۆمەڵایەتی، ژن بەشداریەكا كێم وێنە د گەشەپێدانا بوارێن زانستی و روشنبیری و سیاسی دكەت و كار و ئەركێن ژنێ د ڤان بوارێن ل خوارێ دیاركری زێدەتر دیار و بەرچاڤ دبن. 

ـ ژنێ رۆڵەكێ سەرەكی هەیە د ئاڤاكرنا جڤاكیدا، بتایبەتی چاڤدێریا زارۆك و دانعەمر و كەسانێن پێدڤی.

ـ بەشداریەكا گرنگ و ئەكتیڤ د گەشەپێدانا بنەمایێن پەروەردە و فێركاری و زانستیێن هەمەجور دا دكەت ل سەرانسەری جیهانێ، ئەو ژی ب رێیا فێركرنا زارۆكی ل مال و ل سازی و ناڤەندێن خواندنێ یێن جودا جودا.  

ـ ل پرانیا وەڵاتێن جیهانێ ژن رۆڵەكێ سەرەكی د پێشڤەبرن و گەشەپێدانا رێ و شێوازێن كاریدا دگێریت و كارتێكرنەكا ئەرێنی لسەر رێكخستنا پێكهاتێن جڤاكی دكەت.

دڤان چەند خالێن ئاماژە پێكری دا خۆیا دبیت، كو ژن ئەندامەكێ كاریگەرێ جڤاكێن مرۆڤاتیێ یە، ل گورەی وی پێگەهی ژی پێدڤیە هەڤپشكێ زەلامی بیت بۆ برێڤەبرنا جڤاكی و وەرگرتنا بەرپسیاریێن ژهەژی ئاستێ وێ.

نابیت تەماشەی ژنێ بهێتەكرن وەكو خزمەتكارەك دناڤ مالێدا، نابیت رۆڵێ وێ یێ جڤاكی بهێتە پەراوێزكرن، بەلكو ژن هەڤپشكە د هەموو بوار و جورێن بەرپسیاریێدا، ژبەركو جڤاك یێ پێدڤی هێز و شیانێن ژنێ یە و ئەگەر رۆڵێ وێ بهێتە قەتیسكرن، وی دەمی جڤاك دێ نیڤا ووزا خۆ ژ دەست دەت.

ساڵانە بهەلكەفتا رۆژا جیهانی یا ژنان و د هەلكەفت و بیرەوەریێن تایبەت ب ژنێ ڤە، چاڵاكیێن بەرفرەهـ بۆ زێدەتر گرنگی دانێ ب رۆڵێ ژنێ و بەرجەستەكرنا مافێن وێ ل سەرانسەری جیهانێ دهێنە ئەنجامدان، رەنگە بهزاران گۆتار لسەر ڤێ مژارێ دهێنە نڤیسین و بەڵاڤكرن، مەبەست ژ وان هەموو نڤێسین و چاڵاكیان ژی تنێ خورتكرن و پشتەڤانیكرنا رۆڵێ وێ یە د سەرجەم بیاڤێن ژیانێدا.

بۆ ڤێ مەبەستێ گەرەكە ئاستەگ و بەربەست ل هەمبەر پێڤاژوویا كارێ ژنێدا بهێنە راكرن و بەزاندن، بتایبەتی وان داب و نەریتێن كۆمەڵایەتیێن حاشاتیێ ل هەبوون و رۆڵێ ژنێ دكەن و وەكو پاشگۆیەكێ زەلامی سەرەدەریێ دگەل دكەن.

گرنگە ئەو یاسا و رێسایێن كۆمەڵایەتی نە مینن یێن دبنە بەربەست لهەمبەر پێگەهاندنا كەسایەتیا ژنێ و زەمینە بهێتە خۆشكرن بۆ زێدەتر چەسپاندنا تێگەهێ یەكسانیێ دناڤ سەرجەم بوارێن ژیانێدا.

ژن نیڤا جڤاكی یە ژ روویێ پێكهاتەی ڤە، ژن هەموو جڤاكە ژ روویێ كاریگەری و ئاڤاكرنێ ڤە، ژبەركو ژن، دایكە و خویشكە و هەڤژینە و ماموستا و پەروەردەكار و كرێكارە و.....هتد، پێدڤییە رێز ل مافێن وێ بهێتە گرتن و بێی منەت ژێرا بهێنە دابینكرن، دا بشێت ب شێوەیەكێ ئازا تەڤلی پرۆسێن ئاڤاكرن و گەشەپێدانێ ببیت.
هەموو دیڤچوون و ڤەكوڵین وێ راستیێ دسەلمینن كو زانین و روشنبیریا ژنێ ب كارتێكرنەكا ئیجابی دكەتە سەر ئاڤاكرنا خێزانێ و بوارێن پەروەردە و فێركرن و ئابووری و ساخلەمی و هەتا ژینگەهێ ژی، لەورا ل گەلەك وەڵاتێن پێشكەفتی ژن یا بوویە هێزەكا دینامیكی یا پاڵپشت بۆ گەشەپێدان و گوهرینكاریێن كۆمەڵایەتی، ژبەركو ژن خوەدی هێز و ئیرادە و شیان و باوەریە.

* پەرلەمانتار

PUKMEDIA